Reklama

Niedziela Kielecka

Wystawa o nieobecnych

Jubileuszowa ekspozycja, Muzeum Historii Kielc

T.D.

Jubileuszowa ekspozycja, Muzeum Historii Kielc

To bodaj największa wystawa o dziejach żydowskich kielczan – „Kielce – Keltz. Historia społeczności żydowskiej”, którą do końca marca 2023 r. można oglądać w Muzeum Historii Kielc. A jest co oglądać…

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ekspozycja prezentuje zaledwie 80-letnie dzieje społeczności żydowskiej w Kielcach, od uzyskania przez Żydów oficjalnego prawa osiedlania się w mieście w 1862 r., do likwidacji kieleckiego getta w 1942 r. Tylko 80 lat, a bogactwo obecności – wkładu w rozwój Kielc, gospodarkę, finanse, technikę, mecenat sztuki.

Idea wystawy nawiązuje do uchwały Rady Miasta Kielce, ustanawiającej rok 2022 Rokiem Żydowskiego Dziedzictwa Kielc oraz Pamięci o Ofiarach Kieleckiego Getta. W tym roku przypada 80-lecie Akcji Reinhardt.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Znakomity ceramik Marek Cecuła dla potrzeb wystawy stworzył unikatową instalację „Czas zatrzymany”, po raz pierwszy zaprezentowaną właśnie na kieleckiej wystawie – stare fotografie i lapidarne do nich komentarze zostały wyeksponowane na białym ceramicznym fajansie. – Martwe zdjęcia i portrety dostały głos, ożywiając wizerunki uśmiechniętych, nie znających swojej przyszłości ludzi. A tej przyszłości nie było – mówił artysta, potomek ocalałych z kieleckiego getta.

W wydarzeniu wzięli udział m.in. potomkowie rodzin żydowskich z Kielc, w tym z podkieleckiego Białogonu, których przedwojenni członkowie prezentowani są na zdjęciach. List nadesłał Jakov Kotlicky – przewodniczący ziomkostwa Żydów kieleckich w Izraelu.

Wystawa zaaranżowana w kilku salach Muzeum historii Kielc przedstawia historię kielczan pochodzenia żydowskiego we wszystkich jej aspektach funkcjonowania. Przystępna grafika wyjaśnia idę żydowskich świąt, wykreowane zostały miniaturki małych zakładów (np. szewskiego), które pokazują dzień pracy, a saloniki przygotowane na szabat i eksponaty religijne, jak tałes, tefilin, menory, kubki kidusze to sygnał, jak ważne i nie podlegające dyskusji było cotygodniowe święto dla religijnych Żydów. Ponadto odnajdziemy żydowskie pasje, sporty, codzienność żydowskiej inteligencji, robotników czy znane postaci Kielc, jak mecenas sztuki Herszl (Hirsz) Zagajski. Wpisał się on w dzieje miasta nie tylko wybudowaniem kilku kamienic, ale również wzniesieniem w 1922 r. wolno stojącego domu modlitw z przepięknym wystrojem. Wreszcie ostatni tragiczny akord: getto i unicestwienie.

Reklama

Celem wystawy jest przywołanie w świadomości kielczan obrazu wielokulturowego miasta, jakim były Kielce do chwili eksterminacji ludności żydowskiej w okresie II wojny światowej.

Fotografie i komentarze przybliżają nieistniejącą codzienność nieobecnych już sąsiadów, żyjących w większości w obrębie własnej społeczności i tradycji, ale stanowiących zarazem ponad 1/3 ludności miasta i mających niemały wpływ na jego rozwój. Narracja wystawowa ma na celu przywrócenie w świadomości kielczan słabo rozpoznawalne dzisiaj w tkance miejskiej – relikty żydowskiej obecności.

Wśród znanych żydowskich rodzin w Kielcach warto m.in. wymienić Gringrasów. W 1933 r. Gringras wraz z synami, Maurycym i Leopoldem, założył w Kielcach Wytwórnię Fotograficzną Orion. Produkowano w niej nowatorskie wówczas odczynniki do fotografii kolorowej, papiery, klisze rentgenowskie i płyty szklane fotograficzne. Pasją Gringrasa był portret rodzinny i kobiecy. W niedziele i dni świąteczne robił zdjęcia napotkanym na ulicy kielczanom. Zajmował się również fotografowaniem ważniejszych wydarzeń w mieście. Po wybuchu wojny w 1939 r. został zastrzelony na terenie swojego zakładu w 1941 r.

Jednym z celów tak zaaranżowanej wystawy jest również zmierzenie się z trudnym dziedzictwem żydowskiej pamięci, utożsamiającej Kielce przede wszystkim z tragicznymi wydarzeniami pogromu w 1946 r.

W organizację wystawy zaangażowało się wiele instytucji, przekazując zbiory, m.in. kieleckie Seminarium, Archiwum Państwowe oraz bardzo wiele osób prywatnych. Patronat objął bp Jan Piotrowski.

Podziel się:

Oceń:

2022-09-13 14:05

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

„Kustosz” przypomniany

Muzeum Historii Kielc, którego T. Sz. Włoszek
był współtwórcą

T.D.

Muzeum Historii Kielc, którego T. Sz. Włoszek był współtwórcą

Tadeusz Szymon Włoszek (1843 – 1933) to dla świętokrzyskiego muzealnictwa postać ikoniczna. – Gdy mówiło się w Kielcach „kustosz”, wiadomo było, że chodzi o niego – mówi Krzysztof Myśliński, dyrektor Muzeum Historii Kielc.

Więcej ...

Smagła Góralko z Rusinowej Polany, módl się za nami...

2024-05-05 20:50

Karol Porwich/Niedziela

Po kilku dniach wędrówki powracamy na gościnną ziemię krakowską. Z dzisiejszego „przystanku” ucieszą się miłośnicy gór, zwłaszcza Tatr.

Więcej ...

Zapraszamy na Skałkę - Oktawa św. Stanisława 8-15 maja 2024 r.

2024-05-05 22:06
Święty Stanisław Biskup Męczennik

Mazur/episkopat.pl

Święty Stanisław Biskup Męczennik

W środę, 8 maja, Uroczystość patronalna św. Stanisława, biskupa i męczennika, głównego Patrona Polski i Archidiecezji Krakowskiej. W naszej bazylice jest to dzień odpustowy. Msze Święte o godz. 7.00; 8.00; 11.00; 16.00 i 19.00.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

#PodcastUmajony (odcinek 5.): Ile słodzisz?

Wiara

#PodcastUmajony (odcinek 5.): Ile słodzisz?

To święty również na dzisiaj

To święty również na dzisiaj

Ks. prof. Tomasik: Pierwszą Komunię św. można przyjąć...

Kościół

Ks. prof. Tomasik: Pierwszą Komunię św. można przyjąć...

Apostoł ubogich i cierpiących

Święci i błogosławieni

Apostoł ubogich i cierpiących

Czy 3 maja obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów...

Kościół

Czy 3 maja obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów...

Nakazane święta kościelne w 2024 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2024 roku

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Wiara

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?

Kościół

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?

Nabożeństwo majowe - znaczenie, historia, duchowość +...

Wiara

Nabożeństwo majowe - znaczenie, historia, duchowość +...