Na ścianach zewnętrznych i wewnętrznych łódzkiej bazyliki archikatedralnej znajduje się ponad dwadzieścia takich tablic. Poświęcone zmarłym łódzkim biskupom, patronce Łodzi – św. Faustynie, Janowi Pawłowi II, Mikołajowi Kopernikowi, Henrykowi Sienkiewiczowi, gen. Leopoldowi Okulickiemu, represjonowanym kapłanom z lat II wojny światowej, więźniom lat 1945-56, czy umieszczona ostatnio płaskorzeźba z wizerunkiem Matki Boskiej Katyńskiej. Warto wspomnieć o terenie przy obecnej archikatedrze, na którym znajduje się: symboliczny Grób Nieznanego Żołnierza, pomnik upamiętniający ks. Ignacego Skorupkę (dwa lata był wikarym w Łodzi, poległ pod Raszynem w 1920 r.), oraz pomnik św. Jana Pawła II, nawiązujący do wizyty Ojca Świętego w Łodzi w 1987 r. Oprócz archikatedry, najwięcej okolicznościowych tablic przedstawiających wojenne losy oddziałów zbrojnych, osób – często dla ówczesnych władz PRL „niewygodnych” – umieszczonych jest w kościele św. Jerzego. Epitafia wspominające np. Orlęta Lwowskie, Komendantów Okręgu Łódź, pamięć żołnierzy i dowódców 5. Kresowej Dywizji Piechoty II Korpusu Polskiego czy Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca”. Ten „wyklęty” przez władze dowódca Konspiracyjnego Wojska Polskiego dopiero od niedawna jest wspominany w literaturze i publicystyce historycznej.
Reklama
W naszych dziejach za wyjątkowe zwycięstwa lub z prośbą o wstawiennictwo fundowano kościoły, ołtarze, obrazy itp. W Łodzi wybudowano np. świątynię wotum pod wezwaniem Matki Boskiej Zwycięskiej, z wdzięczności po tryumfie nad bolszewikami w 1920 r. Rolę organizatora uroczystości patriotycznych od wielu lat pełni świątynia Miłosierdzia Bożego na Teofilowie. Kaplica Matki Boskiej Ostrobramskiej z ziemią Katynia oraz innych miejsc represji Polaków na terenach byłego Związku Sowieckiego gromadzi kombatantów, ich rodziny na okolicznościowych Mszach św. i uroczystościach.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Niektóre z upamiętnień są czasowe. W jednej z kaplic kościoła Jezuitów umieszczono w formie krzyża nazwy miejsc internowania zatrzymanych w stanie wojennym.
Warto wspomnieć niezwykłe upamiętnienie robotniczego strajku w kościele św. Józefa. Sztandar ufundowała załoga ówczesnych Zakładów Przemysłu Bawełnianego im. Marchlewskiego. Dzień 14 lutego 1971 r. wpisał się w pamięć zarówno ks. Alfreda Mikołajewicza, jak i wiernych parafii św. Józefa. Duchowny swe kazanie koncentrował wokół strofy Godzinek: „Przybądź nam, Miłościwa Pani, ku pomocy, a wyrwij nas z potężnych nieprzyjaciół mocy...”. Zgromadzeni w świątyni wierni słuchali kazania klęcząc, a strajkujący w pobliskiej fabryce nasłuchiwali modlitw przez otwarte okna zakładu. Wotywną pamiątkę ZPB poświęcił uroczyście jeszcze w tym samym miesiącu bp Józef Rozwadowski. Raporty komunistycznej władzy szczególnie podkreślały świetną organizację zbiórki na sztandar oraz utyskiwały na napisy umieszczone na sztandarze: „Dziękujemy Ci, Matko Najświętsza, za opiekę w dniach 10-15 II 1971”. Na drugim płacie, na czerwonym tle – Orzeł w koronie oraz napis: „W darze od Załogi Marchlewskiego”. Robotniczy protest zapoczątkował inną ważną inicjatywę – Mszę św. za Ojczyznę. Intencję taką, raz w tygodniu, od lutego 1971 r. do śmierci w 2003 r., odprawiał ks. Alfred Mikołajewicz. Gromadzące setki, czasami tysiące wiernych Msze św. w czasach stanu wojennego odprawiał też o. Stefan Miecznikowski.
Kościół w Łodzi, dzięki aktywności swych duchownych i świeckich, buduje wraz z wiernymi wspólnotę o coraz bardziej rozpoznawalnej specyfice. Jedyne w Polsce Archidiecezjalne Święto Eucharystii (obchodzone od 1989 r.), ufundowanie sarkofagu (2014 r.) ks. Tadeuszowi Burzyńskiemu, pierwszemu z kapelanów, którzy zginęli w Powstaniu Warszawskim 1944, jest tego procesu dobitnym przykładem.