Oddział Chorób Płuc Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Najświętszej Maryi Panny w Częstochowie obchodzi 20-lecie istnienia. Środowisko lekarskie uczciło ten jubileusz sesją naukowo-historyczną, która odbyła się 14 grudnia 2013 r. w Sali Kameralnej częstochowskiej Filharmonii. Konferencja była poświęcona tematowi „Rak płuc i przewlekła obturacyjna choroba płuc”.

Gości powitali: dr Beata Zawadowicz – prezes Towarzystwa Lekarskiego Częstochowskiego oraz dr n. med. Włodzimierz Mierzwa – kierownik Oddziału Chorób Płuc Szpitala. – Rak płuc i POChP to istotne problemy medyczne naszych czasów, są to choroby cywilizacyjne XXI wieku – powiedziała dr Beata Zawadowicz. – Prawdą jest, że choroby płuc nękają ludzi od stuleci, zmienia się jednak ich charakter i zakres, przez co wzrasta ich znaczenie w ochronie zdrowia społeczeństwa.

Przed rozpoczęciem naukowych wykładów skierowano słowa podziękowania i uznania do pracowników Oddziału obchodzącego jubileusz. Szczególnie gorąco dziękowano dr. n. med. Wandzie Terleckiej, prezes Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich, pierwszej ordynator Oddziału. – Dr Wanda Terlecka przed 20 laty podjęła wielki trud stworzenia od podstaw tego Oddziału, wykształciła cały zespół pracujących tam lekarzy i pielęgniarek – podkreślił dr n. med. Włodzimierz Mierzwa, obecny kierownik Oddziału. Dyrektor Szpitala Jarosław Madowicz powiedział: – W ciągu 20 lat Oddział Chorób Płuc znacząco zaistniał w środowisku częstochowskim. Dobra opinia, jaką się cieszy, to wynik wielu lat rzetelnej, sumiennej pracy całego zespołu, bez tego nie byłoby tak prestiżowego Oddziału. Słowa uznania dla wszystkich pracowników przekazał również wicemarszałek woj. śląskiego Mariusz Kleszczewski i wiele innych osób.

Sesję rozpoczął wykład historyczny pt. „historia Pulmonologii Ziemi Częstochowskiej”, który przygotowała i wygłosiła dr n. med. Wanda Terlecka. Wykład obejmował okres od 1945 r., kiedy to w Częstochowie, w szpitalu przy ul. Bony, powołano pierwszy oddział Chorób Płuc i Gruźlicy. Prelegentka podzieliła 68 lat historii na 3 okresy: dawny – obejmujący lata 1945-71, dynamiczny – zamykający się w latach 1971-2007 oraz nowy. Jak zauważyła, okres dawny to wielka bieda finansowa, dużo przypadków gruźlicy, brak zainteresowania władz różnych szczebli tą dziedziną medycyny i tą grupą pacjentów, dramatycznie złe warunki lokalowe placówek i słabe zaplecze diagnostyczne. Pozytywnym zjawiskiem były bardzo dobre laboratoria prątków Kocha przy wszystkich oddziałach gruźlicy i chorób płuc. Ten okres naznaczają w Częstochowie nazwiska dwóch lekarzy specjalistów: Bolesława Stypułkowskiego i Bolesława Pokornego.

W okresie dynamicznym działo się najwięcej, trwała walka o poprawę warunków lokalowych i możliwości leczenia, powstawały nowe placówki, kształcili się młodzi, zaangażowani lekarze. Najważniejszymi osiągnięciami było utworzenie przed 20 laty pełnoprofilowej placówki: Oddziału Szybkiej Diagnostyki Chorób Płuc. Tworzyły go: oddział łóżkowy, pracownia bronchoskopii, pracownia badań czynnościowych oraz poradnia chorób płuc. To umożliwiało szybką diagnostykę w tej placówce, która – dzięki dobrej współpracy z prof. Tadeuszem Orłowskim, konsultantem krajowym ds. torakochirurgii – miała również zapewnione pełne zaplecze torakochirurgiczne. W tym czasie powstał też nowy Oddział Chorób Płuc w szpitalu w Lublińcu.

W obecnym okresie – nowym – mamy dwa oddziały szpitalne chorób płuc w Częstochowie i jeden w Lublińcu. Jest 9 poradni specjalistycznych w Częstochowie, w tym dwie dla dzieci oraz prawie 30 lekarzy ze specjalizacją w pneumonologii. Częstochowa dorobiła się bardzo dobrego zaplecza torakochirurgicznego, onkologicznego i opieki paliatywnej dla wszystkich pacjentów z zakresu pneumonologii.

Są również negatywy. Jak podkreśliła prelegentka, jest dobre zaplecze diagnostyczne dla wszystkich chorób płuc z wyjątkiem gruźlicy. Trudną sytuację stwarzają nieprawidłowe kontrakty z Narodowym Funduszem Zdrowia, a kolejki do poradni specjalistycznych są wprost niewybaczalne. Powiedzieć trzeba również o złym prawie medycznym istniejącym i obowiązującym lekarzy w Polsce.

Na zakończenie wykładu dr Terlecka zaznaczyła, że poznanie historii swojego środowiska zawodowego jest niezmiernie ważne, bowiem buduje tożsamość ludzką i zawodową. Wyraziła również szacunek i wdzięczność dla nieżyjącego prof. dr. med. Leonarda Deloffa oraz dr. n. med. Ireneusza Szczuki i prof. Tadeusza Orłowskiego, którym częstochowska pneumonologia ma bardzo wiele do zawdzięczenia. Lekarzom życzyła męstwa, mocy i chęci do walki o prawdę, że centrum medycyny i całej organizacji służby zdrowia musi stanowić chory człowiek, a nie jego PESEL.

W naukowej części konferencji wykłady wygłosili znakomici specjaliści, krajowe autorytety w zakresie diagnostyki i leczenia chorób płuc: prof. dr hab. n. med. Tadeusz Orłowski, konsultant krajowy ds. torakochirurgii, reprezentujący Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie, który przedstawił temat „Rak płuc – nowotwór o dobrym rokowaniu?”, prof. dr hab. n. med. Jerzy Kozielski ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, konsultant wojewódzki z dziedziny chorób płuc, który omówił „Leczenie POCHP według najnowszych wytycznych GOLD” oraz prof. dr hab. n. med. Dariusz Ziora ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, który przedstawił temat „Spojrzenie pulmonologa na zatorowość płucną”.